Co jest ważniejsze od ograniczania czasu spędzanego przed ekranem?
W kwestii dzieci i mediów jeszcze do niedawna mówiło się o rygorystycznym przestrzeganiu i ograniczaniu czasu spędzanego przed ekranem. Ale od niedawna coraz więcej mówi się o tym, że myślenie o korzystaniu z mediów przez dzieci jedynie pod kątem czasu ekranowego jest trochę ograniczające. Media mogą być wykorzystane na różne kreatywne sposoby i nie muszą od razu kojarzyć nam się z czymś złym, co musi być bardzo ograniczane.
Reguła trzech C
Od ograniczania czasu spędzanego przed ekranem przez dziecko, ważniejsza jest zachowanie przy tym reguły trzech ‘C’:
- Child (dziecko) – jakie potrzeby i zainteresowania ma nasze dziecko?
- Content (treść) – jak dobrać wartościowe treści?
- Context (kontekst) – w jaki sposób korzystamy z mediów?
Potrzeby i zainteresowania dziecka a czas spędzony przed ekranem. – Child
Znasz swoje dziecko lepiej niż ktokolwiek inny i jesteś w stanie ocenić, ile czasu z mediami (i jaka ich treść) będzie dla niego dobra. Możesz wybierać media, które będą wzmacniały zainteresowania dziecka. Pozwalały mu realizować pasje. Dowiedzieć się czegoś więcej o tym, na punkcie czego aktualnie szaleje. Niech media otwierają więcej okien na świat, zwłaszcza w pandemii, kiedy nie wszystko da się zrobić i nie wszędzie da się pojechać. Niech rozwijają wiedzę zdobytą do tej pory i inspirują.
Jak dobrać wartościowe treści dla dziecka? – Content
Jakość mediów liczy się bardziej niż ich ilość. Staraj się dobierać treści rekomendowane przez specjalistów albo przez rzetelne strony z rekomendacjami mediowymi, takie jak Common Sense Media albo Good App Guide. Upewnij się, czy treść na pewno jest odpowiednia dla wieku (możesz to zrobić na wyżej wymienionych stronkach z rekomendacjami). Unikaj bajek i gier, które mogę przebodźcowywać, bo akcja w nich toczy się za szybko. Przykłady takich przebodźcowanych bajek to Pidżamersi (PJ Masks) albo Psi Patrol (Paw Patrol).
Jeśli szukasz mediów edukacyjnych, to wybieraj treści, które są gdzieś pośrodku jeśli chodzi o poziom nowości i skomplikowania. Nie za skomplikowane, ale też nie za łatwe. Coś, co dziecko będzie w stanie zrozumieć, ale co jednocześnie będzie dla niego pewnym wyzwaniem (np. podsunie problemy do kreatywnego rozwiązywania).
W jaki sposób dziecko korzystamy z mediów? – Context
Bardzo ważne jest nie tyle jakich mediów używamy, ale jak z nich korzystamy. Wspólne korzystanie z mediów może przynieść wiele korzyści – może nadać naszym rozmowom i zabawom nowy kontekst, może uczyć nowych słów i wyrażeń, może zapewnić nam wspólny czas wypełniony śmiechem, ruchem i pozwalający się trochę do siebie zbliżyć. To naprawdę może działać podobnie jak wspólne czytanie, wycieczki czy gry poza-mediowe.
Kiedy korzystamy z mediów wspólnie, możemy zbudować pomost pomiędzy tym, co dzieje się na ekranie i życiem codziennym. Możemy zadawać pytania, rozmawiać o tym, co na ekranie widzimy, tłumaczyć nowe treści i pokazywać, jak te treści łączą się z naszym życiem.
Jeśli chodzi o media edukacyjne, dzieci mogą skorzystać na powtarzaniu treści – nie ma nic złego w tym, że chcą obejrzeć te same treści jeszcze raz… i jeszcze raz, i jeszcze 10 razy w ciągu przyszłego miesiąca.
Ograniczanie dzieciom czasu przed ekranem zalecenia American Academy of Pediatrics
Trzeba jednak pamiętać, że u bardzo małych dzieci ograniczenie w pewnym stopniu czasu ekranowego jest wskazane. American Academy of Periatrics (AAP) w 2016 radziło, żeby dzieci w wieku 18-24 miesięcy nie miały kontaktu z ekranami, za wyjątkiem rozmów video.
Wg AAP dzieci w wieku 2-5 lat nie powinny spędzać dłużej niż godziny dziennie przed ekranem, a treści, które pochłaniają, powinny być wysokiej jakości.
Co ciekawe, UK Royal College of Paediatrics and Child Health (RCPCH) w 2019 stwierdził, że nie da się określić odgórnych limitów ekranowych, bo badania nie dają ku temu wystarczających dowodów.
Photo credit: Photo by Kelly Sikkema on Unsplash